Ακόμη και με αφαίρεση ψήφου απειλείται η Πολωνία

Μπεάτα Σίντλο [European Council]

Φουντώνει η διαμάχη Βρυξελλών-Βαρσοβίας με φόντο τις αλλαγές στο Συνταγματικό Δικαστήριο που προωθεί η πολωνική κυβέρνηση. Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Βίτολντ Βατσικόφσκι αναφέρθηκε χλευαστικά στην προειδοποίηση που απηύθυνε χθες η ΕΕ στη χώρα του,  δηλώνοντας ότι θα διαβάσει το κείμενο «όταν θα έχει μια στιγμή ελεύθερη».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε χθες «γνωμοδότηση για το κράτος δικαίου» προς την Πολωνία, με στόχο να πείσει τη συντηρητική πολωνική κυβέρνηση να αναθεωρήσει τις επίμαχες μεταρρυθμίσεις της στο Συνταγματικό Δικαστήριο.

Η διαδικασία αυτή, που δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ μέχρι τώρα, μπορεί να καταλήξει ακόμη και στην αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου της Πολωνίας στους κόλπους της ΕΕ. Οι Βρυξέλλες ανησυχούν ότι οι αλλαγές στη λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου έχουν υπονομεύσει την ικανότητά του να αποφαίνεται για τη συνταγματικότητα των νέων νόμων.

«Αντιμετωπίζουμε το έγγραφο αυτό ως μια άποψη, ως μια πρόταση, που δεν μας υποχρεώνει σε τίποτε», δήλωσε ο Πολωνός υπουργός στο δημόσιο ραδιοσταθμό.

Ανέφερε ότι διαβίβασε το κείμενο των περίπου 20 σελίδων στην πρωθυπουργό Μπεάτα Σίντλο και στον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, που με τη σειρά τους πρέπει να το διαβιβάσουν στο κοινοβούλιο. «Μέσα σε μερικές ημέρες θα έχω την ευκαιρία να λάβω γνώση, ίσως όταν θα έχω μια στιγμή ελεύθερη», επεσήμανε.

Τα στάδια μέχρι τις κυρώσεις 

H πολωνική κυβέρνηση είχε στη διάθεσή της από τον περασμένο Ιανουάριο διάστημα τεσσάρων μηνών για να πάρει θέση στις κατηγορίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επειδή δεν το έπραξε, η Κομισιόν πέρασε στη δεύτερη φάση με την κοινοποίηση γραπτής προειδοποίησης προς την Πολωνία να επιστρέψει στις αρχές του κράτους δικαίου. Τώρα η Βαρσοβία έχει ακόμη δύο εβδομάδες για να αντιδράσει.

Εάν δεν συμμορφωθεί, η Κομισιόν θα προχωρήσει σε συγκεκριμένες οδηγίες.Τελικά, εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να προτείνει την επίκληση του άρθρου 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με αυτό, μπορεί να αφαιρεθούν τα δικαιώματα ψήφου ενός κράτους στα όργανα της ΕΕ σε περίπτωση που κριθεί ένοχο για σοβαρής και διαρκή παραβίαση του κράτους δικαίου.

Κυρώσεις δεν μπορεί να επιβάλει η Κομισιόν, παρά μόνο το Συμβούλιο της ΕΕ με ψηφοφορία των 4/5. Ήδη ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν έχει εκφράσει την αλληλεγγύη του προς την Πολωνία.