Η πρόταση της Φον ντερ Λάιεν για την απονομή της πολυπόθητης θέσης του εκτελεστικού αντιπροέδρου στον Ιταλό υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ραφαέλε Φίτο φυσικά έγινε αποδεκτοί με πανηγυρισμούς από τα κυβερνητικά κόμματα της Ιταλίας, αλλά η ιταλική αντιπολίτευση εξέφρασε ανάμεικτα συναισθήματα.
Ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες (S&D) υιοθέτησαν μια προσεκτική προσέγγιση, το Κίνημα Πέντε Αστέρων (Η Αριστερά) εξαπέλυσε έντονη κριτική και εξέφρασε την επιθυμία του να καταψηφίσει την υποψηφιότητα του Φίτο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Πρόκειται για μια σημαντική αναγνώριση που επιβεβαιώνει τον ανανεωμένο κεντρικό ρόλο του έθνους μας εντός της ΕΕ. Η Ιταλία διεκδικεί επιτέλους τη θέση της ως βασικός παίκτης στην Ευρώπη», σχολίασε η Μελόνι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Καλή τύχη, Ραφαέλε. Είμαστε βέβαιοι ότι θα εκπληρώσεις άριστα τον ρόλο σου προς το συμφέρον τόσο της Ευρώπης όσο και της Ιταλίας».
Η κυβερνητική πλειοψηφία παραμένει ενωμένη και βλέπει τον διορισμό του Φίτο ως απόδειξη του θετικού έργου της κυβέρνησης Μελόνι.
«Πρόκειται για εξαιρετική είδηση που επιβεβαιώνει την αξιοπιστία και τον σημαίνοντα ρόλο που διαδραματίζει και θα συνεχίσει να διαδραματίζει η Ιταλία στην Ευρώπη. Μια επιτυχία για την κυβέρνηση», έγραψε ο υπουργός Εξωτερικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός Αντόνιο Ταγιάνι στο Χ, ο οποίος πιέζει εδώ και μήνες για συνεργασία με τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) της Μελόνι.
Ο ηγέτης της Λέγκα και αναπληρωτής πρωθυπουργός Ματέο Σαλβίνι (Πατριώτες για την Ευρώπη), ευχήθηκε επίσης καλή επιτυχία στον Φίτο, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «θα εκπροσωπήσει τα συμφέροντα της Ιταλίας με κοινή λογική και πραγματισμό».
Όμως, η πρόταση της Φον ντερ Λάιεν για τον Ιταλό αξιωματούχο προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια στις φιλοευρωπαϊκές ομάδες. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Σοσιαλιστές & Δημοκράτες (S&D), το Renew Europe και οι Πράσινοι αντιτάχθηκαν στην ιδέα να δοθεί ένας τόσο σημαντικός ρόλος σε έναν επίτροπο από το ECR, μια ομάδα που στο παρελθόν είχε αντιταχθεί στην επανεκλογή της Φον ντερ Λάιεν.
Το PD, το κύριο κόμμα της ιταλικής αντιπολίτευσης και η μεγαλύτερη αντιπροσωπεία εντός του S&D, είχε μεγαλύτερες επιφυλάξεις. Ο Νικόλα Τζινγκαρέτι, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του PD στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δήλωσε ότι ο Φίτο «πρέπει να αποστασιοποιηθεί από την αντιευρωπαϊκή ρητορική της κυβέρνησης που τον διόρισε».
Η Αλεσάντρα Μορέτι, αναπληρώτρια επικεφαλής της αντιπροσωπείας του PD, προβλέπει ότι σύντομα θα αναδειχθούν οι αντιφάσεις.
«Το πρώτο μεγάλο εμπόδιο για τον Φίτο θα προέλθει από το στρατόπεδο της ίδιας της Μελόνι, ιδίως δεδομένης της ισχυρής υποστήριξης του Όρμπαν στις τρέχουσες διαδικασίες ψηφοφορίας. Η Μελόνι πρέπει να ξεκαθαρίσει τη θέση της και ο Φίτο θα πρέπει να επιλέξει τον δρόμο της Ευρώπης. Αυτές οι εσωτερικές αντιφάσεις εντός του ECR και των αδελφών της Μελόνι από την Ιταλία θα γίνουν σύντομα εμφανείς».
Ο Ρικάρντο Μάγκι, γραμματέας του +Europa, εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες, δηλώνοντας τα εξής: «Είμαι βέβαιος ότι οι μεγαλύτεροι αντίπαλοι του Φίτο θα είναι τα ίδια τα μέλη του κόμματός του και οι κυβερνητικοί σύμμαχοι στην Ιταλία. Όταν η ιταλική κυβέρνηση αντιμετωπίσει προκλήσεις στα δημόσια οικονομικά και σε δημοσιονομικά ζητήματα, η Μελόνι και ο Σαλβίνι θα κατηγορήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως κάνουν πάντα σε θέματα από την οικονομία ως τα δικαιώματα. Ο Φίτο θα πρέπει πρώτα να υπερασπιστεί τον εαυτό του απέναντι στην αντιευρωπαϊκή στάση της δικής του κυβέρνησης».
Το Κίνημα Πέντε Αστέρων έλαβε πιο κατηγορηματική θέση, καθώς ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταψηφίσει την υποψηφιότητα.
Σύμφωνα με την ευρωβουλευτή του M5S Βαλεντίνα Παλμισάνο, η εμπειρία του Φίτο ως υπουργού έδειξε «σαφή διαχειριστική ανικανότητα, ιδίως στην κατανομή των πόρων από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ). Η ανάθεση ενός τόσο σημαντικού ευρωπαϊκού ρόλου σε κάποιον που απέτυχε στη διαχείριση στρατηγικών κονδυλίων είναι ένα απαράδεκτο λάθος. Για το λόγο αυτό, το M5S θα καταψηφίσει τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την υποψηφιότητα του Φίτο».
Οι Πράσινοι συμμερίζονται αυτή την άποψη, με την συμπρόεδρο Τέρι Ραίντκε να δηλώνει ότι ο διορισμός του Φίτο εγείρει «σοβαρές ανησυχίες για τους Πράσινους», καθώς κινδυνεύει «μια επικίνδυνη στροφή προς την ακροδεξιά στην Επιτροπή και θέτει σε κίνδυνο τη φιλοδημοκρατική πλειοψηφία».
Τόσο οι Πράσινοι όσο και το Renew Europe έχουν υποσχεθεί να μην διευκολύνουν τον Φίτο κατά τη διάρκεια των ακροάσεων του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.