Έκθεση Κομισιόν: Η Ευρώπη αντιμετωπίζει πρόβλημα ενεργειακής εξάρτησης

Αγωγός φυσικού αερίου. [Bilfinger SE/Flickr]

Στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει ακόμη πιο έντονο πρόβλημα ενεργειακής εξάρτησης την τελευταία δεκαπενταετία καταλήγει η έκθεση της Κομισιόν με τίτλο “Sustainable development in the European Union — Monitoring report on progress towards the SDGS in an EU context — 2020 edition”.

Η έκθεση επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να μειώσει την εξάρτησή από την εισαγόμενη ενέργεια, κυρίως από φυσικό αέριο, αργό πετρέλαιο και άνθρακα. Κι αυτό γιατί η εισαγωγή ενέργειας εκθέτει την ευρωπαϊκή οικονομία σε σημαντικά κόστη καθώς και ρίσκο ανεπάρκειας στην προσφορά εξαιτίας γεωπολιτικών συγκρούσεων.

Η έκθεση επισημαίνει ακόμη πως, όσο μία μεμονωμένη χώρα αυξάνει την ενεργειακή της εξάρτηση, τόσο το ρίσκο αυξάνεται επί το συνόλω και, υπό αυτό το πρίσμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να γίνει ενεργειακά περισσότερο ανεξάρτητη μέσα από την εσωτερική παραγωγή ενέργειας, και ειδικά από ανανεώσιμες πηγές, την αυξημένη ενεργειακή απόδοση και τη διαχείριση της ζήτησης. Η έκθεση σημειώνει ακόμη πως θα πρέπει να υλοποιηθούν οι υποδομές που θα επιτρέψουν τη διανομή καθαρής ενέργειας στο εσωτερικό της Ε.Ε.

Το αξιοσημείωτο με την έκθεση της Κομισιόν, που βασίζεται στα ευρήματα της Eurostat, είναι πως έρχεται σε μία περίοδο όπου σημειώνεται μεγαλύτερη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) αλλά και μια σειρά ευρωπαϊκών μέτρων προς την κατεύθυνση της απεξάρτησης από συγκεκριμένους ενεργειακούς προμηθευτές.

Πιο συγκεκριμένα, το 2003, το 56.9% της διαθέσιμης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προερχόταν από εισαγωγές. Παρά την αρχική μείωσή του στο 53.9%, το 2003, υπήρξε νέα δυναμική άνοδος στα 58.2% το 2018 – η οποία εν πολλοίς οφείλεται στην εισαγωγή ορυκτών καυσίμων και φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με τη Eurostat, τα υψηλότερα ποσοστά εισαγωγών σε σχέση με την ακαθάριστη συνολική διαθέσιμη ενέργεια για το 2018 εμφανίζονται στη Μάλτα, το Λουξεμβούργο και την Κύπρο. Ειδικότερα, υψηλότερες εισαγωγές φυσικού αερίου σημειώνονται σε Μάλτα και Γαλλία, πετρελαϊκών προϊόντων σε Ισλανδία και Πορτογαλία και στερεών και ορυκτών καυσίμων σε Ιρλανδία και Βέλγιο.

Υπενθυμίζεται ότι το 40.1% των εισαγωγών φυσικού αερίου, το 32% των εισαγόμενων πετρελαϊκών προϊόντων και το 42.3% των εισαγόμενων στερεών καυσίμων προέρχονται από τη Ρωσία.

Η ευρωπαϊκή συγκυρία του Nord Stream 2

Το ενδιαφέρον με την έκθεση της Κομισιόν είναι ότι έρχεται σε μια συγκυρία όπου υπάρχει μεγάλη ένταση γύρω από την ολοκλήρωση του ρωσικού αγωγού Nord Stream 2.

Οι γερμανικές επιχειρήσεις που θίγονται από τις αμερικανικές κυρώσεις για την ολοκλήρωση του αγωγού ασκούν πιέσεις προς τις Βρυξέλλες προκειμένου να τους παράσχει πακέτο οικονομικής βοήθειας. Κι αυτό ενώ γνώριζαν τις αμερικανικές προθέσεις που είχαν γνωστοποιηθεί, ήδη επί προεδρίας Ομπάμα, σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τις εταιρείες.

Οι κυρώσεις που αναμένεται να επιβληθούν μέσω του κοινού νομοσχεδίου που κατατέθηκε από Ρεπουμπλικάνους (Τεντ Κρουζ) και Δημοκρατικούς (Τζιν Σαχίν) στο Κογκρέσο αποσκοπούν στη μη ολοκλήρωση του αγωγού καθώς αυτό θα επέτεινε το πρόβλημα της ενεργειακής εξάρτησης των ευρωπαϊκών κρατών από το ρωσικό φυσικό αέριο.