Τ ο 2013 η Ελλάδα γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση (+ 26%) στην κατανάλωση λαθραίων και παραποιημένων τσιγάρων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, και η πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού έχει μπει στο στόχαστρο της ελληνικής κυβέρνησης.
Το λαθρεμπόριο στο στόχαστρο της ελληνικής κυβέρνησης
Η πάταξη του λαθρεμπορίου φαίνεται να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης. Πιεζόμενη από τα «άδεια» ταμεία και από τους δανειστές, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί μέσω της καταπολέμησης αυτού του διαχρονικού φαινομένου να αυξήσει τα δημόσια έσοδα και να καλύψει τα χρηματοδοτικά κενά που έχουν παρουσιαστεί.
Ειδικότερα για το λαθρεμπόριο καπνού, η Επιτροπή εκτιμά ότι το παράνομο εμπόριο τσιγάρων κοστίζει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη πάνω από 10 δις € κάθε χρόνο σε απώλεια φορολογικών και τελωνειακών εσόδων και ότι περίπου το 65% των τσιγάρων που κατασχέθηκαν στην ΕΕ είναι πλαστά. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, η παράνομη κατανάλωση τσιγάρων στην ΕΕ έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια φτάνοντας το 10,5% της συνολικής κατανάλωσης το 2013.
>>Διαβάστε σχετικά: Προβληματισμός για την πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού και τα δημόσια έσοδα
Στην ελληνική περίπτωση, δεν είναι η πρώτη φορά που ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύει το ζήτημα.
Πολιτική προτεραιότητα
Όντας στην αντιπολίτευση, είχε ήδη κάνει την πρώτη κρούση πέρυσι με επιστολή προς τους υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης κάνοντας αναφορά σε διαχρονικές κυβερνητικές ευθύνες, «οι οποίες όχι μόνο δεν επιλύουν αλλά αντίθετα οξύνουν το πρόβλημα του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων».
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμαναν ότι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το ελληνικό δημόσιο σε ετήσια βάση να έχει απώλειες φορολογικών εσόδων 800 εκατ ευρώ από διαφυγόντες δασμούς, η χώρα να έχει μετατραπεί σε έναν από τους μεγαλύτερους διακινητές λαθραίων τσιγάρων στην ΕΕ, ενώ την ίδια ώρα σοβαροί είναι οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία καθώς δεν γίνεται κανένας ποιοτικός έλεγχος στα παράνομα τσιγάρα και τον καπνό.
Η πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού, όπως τόνισε πρόσφατα ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, είναι μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων που θα έχει θέσει η ελληνική κυβέρνηση. «Θα στοχεύσουμε το λαθρεμπόριο καυσίμων και καπνού», είπε συγκεκριμένα. Η καταπολέμηση του εν λόγω φαινομένου, ήταν μάλιστα και στο διάσημο «mail Βαρουφάκη» προς τους «θεσμούς».
«Η συνολική μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού και καυσίμων», ανέφερε χαρακτηριστικά το σχετικό σημείο του ηλεκτρονικού μηνύματος.
Λαθρεμπόριο και φορολογία
Το φαινόμενο του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων οξύνθηκε κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, καθώς η αύξηση της φορολογίας των καπνικών προϊόντων μείωσε το χάσμα της τιμής των φθηνών και ακριβών τσιγάρων, κάτι που οδήγησε τους καταναλωτές στις «φθηνές» λύσεις των λαθραίων τσιγάρων.
Αποτέλεσμα αυτού ήταν η άνθηση του λαθρεμπορίου και παράλληλα, η μείωση των δημοσίων εσόδων.
Το 2013, η χώρα γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση (+ 26%) στην κατανάλωση λαθραίων και παραποιημένων τσιγάρων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το παράνομο εμπόριο στην Ελλάδα αυξήθηκε από 5% το 2009 σε πάνω από 22% το 2013 και εκτιμάται ρεκόρ 23% το 2014.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης, ότι σύμφωνα με έκθεση που επικαλέστηκε το CΝBC, η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού στην Ελλάδα θα μπορούσε να φέρει στα ταμεία περίπου 1δις ευρώ.
Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία
Τα παράνομα προϊόντα καπνού δεν υπόκεινται σε κανέναν ποιοτικό έλεγχο και κατά την παραγωγή τους δεν τηρούνται στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής.
«Τα λαθραία καπνικά προϊόντα δεν ακολουθούν τους κανονισμούς ασφαλείας που τίθενται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με αποτέλεσμα να εμπεριέχουν τέτοιες τοξικές ουσίες που καθιστούν την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου από θέμα φορολογικό σε ζήτημα προστασίας της Δημόσιας Υγείας», είπε στην EurActiv.gr ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης.
Σύμφωνα με τη Σύμβαση-Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον Έλεγχο του Καπνού, αν το παράνομο εμπόριο εξαλειφθεί θα μειωθεί η κατανάλωση, διότι, στις περισσότερες χώρες, τα παράνομα τσιγάρα είναι πολύ φθηνότερα από ό, τι τα νόμιμα φορολογημένα ισοδύναμά τους. Καθώς το παράνομο εμπόριο μειώνεται, η συνολική μέση τιμή των τσιγάρων ανεβαίνει, και κατά συνέπεια η κατανάλωση πηγαίνει προς τα κάτω.
Διασυνδέσεις με εγκληματικές οργανώσεις
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι η διασύνδεση που υπάρχει μεταξύ του λαθρεμπορίου καπνού και εγκληματικών οργανώσεων ανά τον κόσμο.
Πολλά δημοσιεύματα του ξένου Τύπου έχουν εγείρει το θέμα, ισχυριζόμενα ότι το λαθρεμπόριο καπνού είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με παράνομα έσοδα που χρηματοδοτούν εγκληματικές δραστηριότητες, από εμπόριο ναρκωτικών και όπλων μέχρι τρομοκρατικές οργανώσεις και τζιχαντιστές.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η πρόσφατη έκθεση της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Το παράνομο εμπόριο είναι ένα μέσο για την συσσώρευση πλούτου για εγκληματικές ομάδες και άλλες μορφές οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος (όπως η διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και ανθρώπων) και η τρομοκρατία».
Ο προβληματισμός
Η κυβέρνηση έχει τονίσει τόσο προεκλογικά, όσο και μετεκλογικά ότι η πάταξη του λαθρεμπορίου στους τομείς που στην Ελλάδα γνωρίζει “άνθηση” είναι προτεραιότητα. Μάλιστα, στο θέμα του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού αναφέρθηκε πρόσφατα και το CNBC σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να εξοικονομήσει τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο ευρώ αν κατάφερνε να εξαλείψει το λαθρεμπόριο καπνού.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που οξύνθηκε κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, καθώς η αλλαγή της φορολογίας των καπνικών προϊόντων είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί το χάσμα της τιμής των φθηνών και ακριβών τσιγάρων, κάτι που οδήγησε τους καταναλωτές στις «φθηνές» λύσεις των λαθραίων τσιγάρων. Αποτέλεσμα αυτού; Άνθηση του λαθρεμπορίου και μείωση των δημοσίων εσόδων.
>>Διαβάστε περισσότερα: Το λαθρεμπόριο στο στόχαστρο της ελληνικής κυβέρνησης
Η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη πρόσφατα, με αφορμή τα σενάρια για αύξηση της φορολογίας στα τσιγάρα και ποτά, απέκλεισε το ενδεχόμενο αυτό αναφέροντας ότι ήδη υπάρχει επιβάρυνση 89% στα τσιγάρα που δεν αφήνει κανένα περιθώριο. Αυτό επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ που σημειώνει ότι οποιαδήποτε αύξηση της φορολογίας στα προϊόντα καπνού θα φέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα μειώνοντας περαιτέρω τα κρατικά έσοδα που τα τελευταία χρόνια συρρικνώνονται συνεχώς, με αποτέλεσμα σύμφωνα με την κυβέρνηση να χάνονται 800 εκατομμύρια € ετησίως.
Ο Υπουργός Υγείας Παναγιώτης Κουρουμπλής, επανήλθε (17 Μαρτίου) σημειώνοντας ότι «θα πρέπει να δούμε όλοι μαζί το τσιγάρο, τα ποτά, όλα αυτά που δεν είναι και είδη πρώτης ανάγκης πως θα μπορούσαν κατά κάποιο τρόπο να συμβάλλουν και αυτά», ώστε τα έσοδα που θα προκύψουν να κατευθυνθούν στον τομέα της Υγείας.
Μάλιστα, σύμφωνα με το Capital.gr, ήδη έχει συσταθεί από το υπουργείο ομάδα τεχνοκρατών, η οποία θα μελετήσει μέτρα που θα αφορούν στο σύνολο των προϊόντων καπνίσματος, όπως τα στριφτά και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Στην επιτροπή θα συμμετέχουν ακόμη υπηρεσιακοί παράγοντες από τα υπουργεία Οικονομικών, Περιβάλλοντος και τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων.
Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, ωστόσο, η αλλαγή της φορολογικής δομής στα καπνικά προϊόντα, θα μπορούσε να εξασφαλίσει το «ρευστό» που χρειάζονται τα ελληνικά ταμεία.
Όμως, παρά τις δημόσιες παρεμβάσεις αξιωματούχων της ελληνικής κυβέρνησης, προς το παρόν δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για την πάταξη του φαινομένου, τόνισαν πηγές στην EurActiv.gr.
Θεοχάρης: Ανάγκη αλλαγής της φορολογικής δομής
Ο πρώην ΓΓ Δημοσίων Εσόδων και νυν βουλευτής του Ποταμιού, Χάρης Θεοχάρης, επεσήμανε στην EurActiv.gr ότι προκειμένου να εξαλειφθεί το φαινόμενο χρειάζεται κυρίως αλλαγή της φορολογικής δομής. «Αυτό που χρειάζεται να γίνει για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στα προϊόντα καπνού είναι αρχικά η αλλαγή της φορολογικής δομής, ώστε τα λαθραία καπνικά προϊόντα να είναι λιγότερο ελκυστικά. Η φορολόγηση των προϊόντων καπνού οδήγησε στην αύξηση του λαθρεμπορίου, καθώς πολλοί καταναλωτές επέλεξαν τη «φθηνή» λύση. Ακόμη πρέπει να γίνει επιτέλους ο διαγωνισμός για το «Τrack and Τrace» [σύστημα ιχνηλασίας] και να ενισχυθεί ο συντονισμός με την αστυνομία και το λιμενικό», τόνισε.
Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα δεν έχει πραγματοποιηθεί σχετικός διαγωνισμός αλλά «πρόσκληση ενδιαφέροντος/ιδεών», χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2013, πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας φορολογικής δομής στα προϊόντα καπνού, το λαθρεμπόριο τσιγάρων στην Ελλάδα παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ε.Ε. ξεπερνώντας το 23%, με άμεση συνέπεια τεράστιες φορολογικές απώλειες για το κράτος. Πλέον, το παράνομο εμπόριο στην Ελλάδα έχει φτάσει σε ύψος-ρεκόρ, με δραματικές συνέπειες σε όλους τους τομείς (απώλεια εσόδων από το κράτος, απώλεια θέσεων εργασίας, χρηματοδότηση εγκληματικών οργανώσεων, κ.λπ.).
Παράλληλα, το 2013, η χώρα γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση (+ 26%) στην κατανάλωση λαθραίων και παραποιημένων τσιγάρων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένας ακόμα παράγοντας που συμβάλλει στην όξυνση του προβλήματος είναι η διαφορά της τιμής ενός πακέτου τσιγάρων στην Ελλάδα συγκριτικά με άλλες γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία ή η ΠΓΔΜ, που μπορεί να υπερβαίνει τα 2 € της τιμής λιανικής πώλησης λόγω του υψηλού φόρου καπνού στην Ελλάδα. Πρόσφορο έδαφος για τους λαθρέμπορους καπνού συνιστά επίσης και η γεωγραφική θέση της χώρας που την καθιστά «σταυροδρόμι» παράνομων προϊόντων καπνού, ιδίως παράνομη λευκών τσιγάρων.
Δεν υπάρχει ακόμη σχέδιο
Παρά τις εξαγγελίες της ελληνικής κυβέρνησης για ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού, η EurActiv.gr πληροφορήθηκε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο σχέδιο.
Η EurActiv.gr επικοινώνησε με το γραφείο του κ. Παναγιώτη Νικολούδη, αναπληρωτή υπουργού κατά της Διαφθοράς, ο οποίος έχει αναλάβει τη διαχείριση του εν λόγω ζητήματος, και ενημερώθηκε ότι «ακόμη δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο».
«Υπάρχει πρόθεση και σχεδιασμός αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο», επισημάνθηκε.
Κομισιόν: Μέρος των διαπραγματεύσεων
Η EurActiv.gr επικοινώνησε επίσης με το γραφείο του Επιτρόπου Νομισματικών και Οικονομικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, που δεν θέλησε να προβεί σε κάποιο σχόλιο για τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα της πάταξης του λαθρεμπορίου καπνού. Συγκεκριμένα τόνισε ότι δεν θα ήθελε να «τοποθετηθεί σε ένα ζήτημα που είναι μέρος των ελληνικών διαπραγματεύσεων» με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Κύρτσος: Απαιτείται αναθεώρηση της φορολογίας
Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Γιώργος Κύρτσος, σχολιάζοντας στην EurActiv.gr το ζήτημα του λαθρεμπορίου καπνού στην Ελλάδα, έκανε λόγο για δύο κυβερνητικές «πρωτοβουλίες», και εξαπέλυσε παράλληλα πυρά κατά της κυβέρνησης, λέγοντας ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην αύξηση της φορολογίας των καπνικών προϊόντων.
Αναφορικά με τις δύο κυβερνητικές πρωτοβουλίες, είπε:
«Πρώτον, να περιοριστεί η φορολογία αυτών των προϊόντων, η οποία αυξήθηκε εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια ενισχύοντας τα οικονομικά κίνητρα για την ανάπτυξη του λαθρεμπορίου».
«Δεύτερον, να υπάρξει η κατάλληλη τεχνική υποδομή, ιδιαίτερα στα τελωνεία, για να ελεγχθεί η είσοδος στη χώρα τσιγάρων και προϊόντων καπνού που έχουν κατασκευαστεί σε εργοστάσια στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία και την Κίνα, και εμφανίζονται με τη μορφή προϊόντων γνωστών καπνοβιομηχανιών. Η εισροή αυτού του είδους των προϊόντων, των illicit whites, έχει αυξηθεί ανησυχητικά στον Πειραιά με πιθανότερη χώρα προέλευσης την Κίνα».
Αναφορικά με το εάν η ελληνική κυβέρνηση έχει σχέδιο για την πάταξη του φαινομένου, τόνισε ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ετοιμάζεται να επαναλάβει τα λάθη της κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας – ΠΑΣΟΚ.
«Έχει ανακοινώσει νέα αύξηση της φορολογίας των καπνικών προϊόντων, η οποία, εάν πραγματοποιηθεί, θα οδηγήσει σε αύξηση του λαθρεμπορίου και σε νέα μείωση των εσόδων του Δημοσίου. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τσίπρα ετοιμάζεται να ενισχύσει τα οικονομικά κίνητρα για την παραπέρα ανάπτυξη του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων ενώ διαβεβαιώνει τους Έλληνες πολίτες ότι στόχος της είναι η καταπολέμησή του», διευκρίνισε.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης.
Ερωτηθείς εάν πιστεύει πως η ελληνική κυβέρνηση έχει συγκεκριμένο σχέδιο επί του θέματος τόνισε ότι οι «πρώτες κινήσεις των αρμοδίων υπουργών δηλώνουν το ακριβώς αντίθετο».
Έρευνα: Εξοικονόμηση μέχρι και 1 δις
Το CNBC, επικαλούμενο μια πρόσφατη έκθεση, σημειώνει πως η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να «σώσει» τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο ευρώ αν κατάφερνε να εξαλείψει το λαθρεμπόριο καπνού.
«Περαιτέρω αυξήσεις των ειδικών φόρων κατανάλωσης και η συνεχιζόμενη χρήση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικό κέντρο, μας δείχνει πως μέχρι το 2019, η διείσδυση των παράνομων τσιγάρων είναι πιθανό να φτάσει στο 25%, ίσως και να το ξεπεράσει», τονίζει ο Σέιν ΜακΓκιλ, αναλυτής του εμπορίου καπνού του Euromonitor.
Το CNBC αναφέρει ότι μόνο πέρυσι η Ελλάδα απώλεσε740 εκατομμύρια ευρώ, σε εκτιμώμενα έσοδα από την πώληση παράνομων τσιγάρων, το 2013 έχασε 565 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το μέγεθος των απωλειών θα φτάσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ένα δισεκατομμύριο ευρώ μέχρι το 2019.
Το πρόβλημα καθίσταται μεγαλύτερο αν σκεφτεί κανείς πως το παράνομο εμπόριο στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 21% όλων των τσιγάρων που καταναλώνονται στην Ελλάδα – ο αντίστοιχος αριθμός για το 2013 ήταν 18%.
«Η ανάπτυξη του φαινομένου επεκτάθηκε και τροφοδοτήθηκε από τη διαθεσιμότητα παράνομων τσιγάρων από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Ανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα σε αυτή την αλυσίδα χρησιμοποιείται ως σημείο διέλευσης για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης». Επί του παρόντος, τα ‘’παράνομα λευκά’’ δεν φαίνεται να βρίσκεται σε φάση ύφεσης – το αντίθετο», συμπλήρωσε ο ΜακΓκιλ.
Ο σιωπηλός κίνδυνος της δημόσιας υγείας
Η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θα μπορούσε να «σώσει» πάνω από 38.000 ζωές το χρόνο μέχρι το 2035 μόνο στην Ευρώπη.
Τα παράνομα προϊόντα καπνού δεν υπόκεινται σε κανέναν ποιοτικό έλεγχο και κατά την παραγωγή τους δεν τηρούνται στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής. Σύμφωνα με εργαστηριακές αναλύσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους, στο περιεχόμενό τους έχουν ανιχνευθεί βαρέα μέταλλα, απορρίμματα καπνού, ξένες ύλες όπως τρίχες ζώων, φτερά και κομμάτια πλαστικού και χημικά πρόσθετα άγνωστης σύστασης και προέλευσης.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η προώθηση της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα προϊόντα καπνού θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση του λαθρεμπορίου καπνού, καταρτίζοντας σχέδια όπως το «track and trace» (σύστημα ιχνηλασίας) στα κράτη μέλη.
Η εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας στα κράτη μέλη εκτιμά η Κομισιόν, θα αυξήσει τα φορολογικά έσοδα από τη μείωση της φοροδιαφυγής από το παράνομο εμπόριο καθώς και θα είναι «ευεργετική για τη νόμιμη αλυσίδα εφοδιασμού».
Η διαθεσιμότητα φθηνών, παράνομων τσιγάρων αυξάνει την κατανάλωση καπνού και, συνεπώς, τους μελλοντικούς θανάτους που σχετίζονται με τον καπνό.
Σύμφωνα με τη Σύμβαση-Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον Έλεγχο του Καπνού, η εξάλειψη ή μείωση του παράνομου εμπορίου θα μειώσει την κατανάλωση με την αύξηση των τιμών και τη μείωση των πρόωρων θανάτων. Η κατανάλωση θα πέσει αν το παράνομο εμπόριο εξαλειφθεί, διότι, στις περισσότερες χώρες, τα παράνομα τσιγάρα είναι πολύ φθηνότερα από τα νόμιμα φορολογημένα ισοδύναμά τους. Καθώς το παράνομο εμπόριο μειώνεται, η συνολική μέση τιμή των τσιγάρων ανεβαίνει, και κατά συνέπεια η κατανάλωση πηγαίνει προς τα κάτω.
Η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου θα «σώσει ζωές»
Η Σύμβαση-Πλαίσιο επικαλείται έκθεση, σύμφωνα με την οποία η μείωση των θανάτων που σχετίζονται με τον καπνό είναι αναλογική με την μείωση της κατανάλωσης καπνικών προϊόντων.
Συγκεκριμένα τονίζει ότι το 2030 θα υπάρξουν παγκοσμίως 8.3 θάνατοι που σχετίζονται με τον καπνό. Η μελέτη χρησιμοποιεί το συνολικό ποσοστό μείωσης της κατανάλωσης ως αποτέλεσμα της εξάλειψης του παράνομου εμπορίου για να εκτιμηθεί η μείωση των θανάτων που σχετίζονται με τον καπνό σε χώρες χαμηλού, μεσαίου εισοδήματος και σε χώρες υψηλού εισοδήματος, αλλά και σε όλες συνδυαζόμενες.
Οι βασικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι, αν το παράνομο εμπόριο εξαλειφθεί, θα υπάρξει μια συνολική πτώση στην ευρωπαϊκή κατανάλωση τσιγάρων του 1,9%, που θα οδηγήσει σε μείωση κατά 1,9% των θανάτων είκοσι χρόνια από τώρα. Αν υποθέσουμε ότι θα υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια θάνατοι που σχετίζονται με το κάπνισμα στην Ευρώπη το 2035, μια πτώση 1,9% της κατανάλωσης, θα «σώσει» πάνω από 38.000 ζωές το χρόνο μέχρι το 2035.
Ανδρουλάκης: Είναι πρωτίστως θέμα δημόσιας υγείας
Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, που είναι επίσης στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωβουλής, είπε στην EurActiv.gr ότι απαιτείται η διαμόρφωση ενός συνολικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του θέματος.
Τόνισε ότι τα λαθραία καπνικά προϊόντα δεν ακολουθούν τους κανονισμούς ασφαλείας που τίθενται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με αποτέλεσμα να εμπεριέχουν τέτοιες τοξικές ουσίες που καθιστούν την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου από θέμα φορολογικό σε ζήτημα προστασίας της Δημόσιας Υγείας.
«Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ορίζονται κάποιοι βασικοί κανόνες φορολογικής εναρμόνισης οι οποίοι όμως αφήνουν το περιθώριο στα Κράτη Μέλη να διαμορφώσουν τη δική τους φορολογική πολιτική και για αυτό το λόγο υπάρχει και μεγάλη ανομοιογένεια ανά χώρα».
Αναφερόμενος στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι θα πρέπει να διαμορφώσουμε μία στρατηγική η οποία όμως δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην αναθεώρηση της φορολογικής δομής.
«Σίγουρα μία μείωση της φορολογίας θα καθιστούσε τα λαθραία καπνικά προϊόντα λιγότερο ελκυστικά, δεν θεωρώ όμως ότι θα έλυνε από μόνο του το πρόβλημα», υπογράμμισε.
Κληθείς να σχολιάσει την στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα, είπε:
«Οι πρώτες κινήσεις των αρμοδίων υπουργών δηλώνουν το ακριβώς αντίθετο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καπνού είναι κυρίως θέμα Δημόσιας Υγείας. Επίσης η χώρα μας έχει μία ανεπτυγμένη γεωργική και βιομηχανική παραγωγή καπνικών προϊόντων. Συνεπώς είναι απαραίτητη η διαμόρφωση ενός συνολικού σχεδίου και όχι η αποσπασματική αντιμετώπιση του προβλήματος».